Α) Η ΓΛΑΝΙΤΣΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ 1821

 Α)ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΗΣ ΓΛΑΝΙΤΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΓΗΣ ΤΗΣ.

Γ)   ΟΙ ΓΛΑΝΙΤΣΙΩΤΕΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΕΚΕΙΝΗΣ 1875, ΠΟΥ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΣΑΝ  ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ  ΚΤΗΜΑΤΙΚΗΣ  ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ 

Για την αντιγραφή και την δημοσίευση επιμελήθηκε ο Σόλωνας 

Από την ιστορία του χωριού μας

 Τα στοιχεία είναι παρμένα από:

 α)το βιβλίο του Χρήστου Γ. Κωνσταντινόπουλου

 β) τα χειρόγραφα σημειώματα του δάσκαλου Γεωργίου Ι. Παπαγιάννη (Ροζή) τα οποία, άλλα απ΄ αυτά τα είχε πάρει από πληροφορίες του Αναγνώστη Φουρνόδαυλου και του Μαρουδή κι άλλα τα τελευταία-τα είχε ζήσει μικρό παιδί ο ίδιος και τα διατηρούσε ζωηρά στη μνήμη του. Τα παραχώρησε ο γιός του Παπαπέτρος, στον Θεόδωρο Αργ. Γιαννόπουλο.

Α) Η ΓΛΑΝΙΤΣΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ 1821.

   Το εικοσιένα αποτελεί, αναμφισβήτητα, το σπουδαιότερο γεγονός της νεοελληνικής ιστορίας. Είναι το τέλος μιας εποχής που τη χαρακτηρίζει η σκλαβιά, η ατίμωση, η αδικία και γενικά η τυραννία. Ταυτόχρονα όμως αποτελεί μια λαμπρή αφετηρία για μια καινούργια ζωή που τη σημαδεύει η αναγέννηση του ελληνισμού και η δημιουργία του νεοελληνικού κράτους.

   Κάθε χωριό με το εθνεγερτήριο σάλπισμα έδωσε πρόθυμα  και με ζήλο τα παλικάρια του στον αγώνα. Η Γλανιτσιά, χωριό κι αυτή της πρωτοπόρας Γορτυνίας, δεν μπορούσε να κωφεύσει στο προσκλητήρι της πατρίδας.

   Δυστυχώς οι ιστορικές πηγές δεν μας επιτρέπουν να παρακολουθήσουμε απ΄την αρχή του αγώνα τη δράση κάθε αγωνιστή ξεχωριστά. Θα περιοριστούμε αναγκαστικά σ΄ελάχιστους Γλανιτσιώτες αγωνιστές, ανάλογα με τα στοιχεία που υπάρχουν για τον καθένα.

  ΄Ενας από τους σημαντικότερους αγωνιστές της Γλανιτσιάς ήταν και ο Κώστας Γ. Ροζής. ΄Απ΄την αρχή μέχρι το τέλος του αγώνα στο Μοριά. Στο χωριό ήταν απ΄ τους ανθρώπους που τα΄βάζαν με τον Τούρκο. Ο πατέρας του είχε  σκοτώσει κάποτε έναν Τούρκο- λέει η παράδοση- και σ΄ εκδίκηση οι δυνάστες του΄κάψαν το σπίτι, αφού δεν μπορούσαν να πιάσουν τον ίδιο. Με την έναρξη της επανάστασης είναι πια μεστωμένος άντρας και μπαίνει επικεφαλής μιας ομάδας συμπατριωτών του. Μ΄αυτή  την ομάδα  ακολούθησε πάντοτε τους Γορτύνιους οπλαρχηγούς  Κολοκοτρώνη, Δεληγιάννη κλπ.

   Το 1846 υπόβαλε αίτηση στην « επι των στρατιωτικών εκδουλεύσεων επιτροπήν» και ζητούσε αμοιβή για τις θυσίες και τις εκδουλεύσεις που πρόσφερε στον αγώνα, πολύ φυσικό άλλωστε, γιατί οι άνθρωποι αυτοί έχασαν και περιουσία και κάθε τι άλλο απ΄τα υπάρχοντα τους κατά τη διάρκεια της επανάστασης. Μα ας δούμε καλύτερα πως μας τα λέει ο ίδιος στην αίτησή του:

Έν Καρυταίνη την 15 Μαϊου 1846

Κώστας Γ. Ροζής

΄Ενώπιον της επί των στρατιωτικών εκδουλεύσεων Επιτροπής

Προς τον κύριον ΄Επαρχον Γόρτυνος

   Άπ΄αρχής μέχρι τέλους του ιερού των Ελλήνων αγώνος υπηρέτησα και ο υποφαινόμενος κάτοικος του  χωρίου Γλανιτσιάς του Δήμου Κλείτορος στρατιωτικώς  την πατρίδα παρευρεθείς εις διαφόρους κατά των εχθρών μάχας και πολιορκίας όπου από αίσθημα πατριωτισμού ορμηθείς διακινδυνεύσας πολλάκις την ζωήν μου. Δια τας εκδουλεύσεις μου αυτάς ανέφερα και εις τας προλαβούσας   εξεταστικάς των στρατιωτικών εκδουλεύσεων επιτροπάς, αλλά δεν έτυχον της ανηκούσης αμοιβής. Συμμορφούμενος όθεν με τας περι τούτου δοθείσας οδηγίας επισυνάπτω και αύθις πιστοποίησιν των οπλαρχηγών της Επαρχίας μας εξ ής δηλούνται αι περι την πατρίδα εκδουλεύσεις μου και παρακαλώ την Σ. Επιτροπήν όπως λαμβάνουσα υπ΄όψιν τας εκδουλεύσεις μου ταύτας και αποδίδουσα δικαιοσύνην εις αγωνιστήν τοιούτον αγωνισθέντα και μοχθήσαντα δια την απελευθέρωσιν της πατρίδος χορηγήσει την ανήκουσα αμοιβήν ήτις θέλει χρησιμεύσει και προς ζωήν πολυμελούς ιδικής μου οικογενείας πενεστάτης κατασταθείσης ένεκα των εκδουλεύσεων και θυσιών.

Υποσημειούμαι με σέβας βαθύτατον και πληρεστάτην πεποίθησιν περί της επιτυχίας της δικαίας αιτήσεώς μου

Ο ευπειθέστατος

Κώστας Γ. Ροζής

   Για τη δράση του Κώστα Ροζή βεβαιώνουν και οι οπλαρχηγοί της Γορτυνίας Δ. Πλαπούτας, Ι.Θ. Κολοκοτρώνης (Γενναίος) και Κ. Δεληγιάννης.

   Ο Κ. Γ. Ροζής, η δράση του οποίου όπως είδαμε είναι αξιόλογη, πέθανε μετά το 1872 σε βαθιά γερατειά. Η επιτροπή τον κατέταξε στην κατηγορία των υπαξιωματικών 2^ης τάξης με αύξοντα αριθμό μητρ. 1656. Το Ρόζης δεν είναι άλλον από το Ροζής, που απαντά σήμερα.

  ΄Ενας άλλος αγωνιστής από τη Γλανιτσιά ήταν και ο Π. Πολυχρονόπουλος, ο οποίος με την έναρξη του αγώνα μπήκε επικεφαλής 40 περίπου στρατιωτών και πολέμησε με γενναιότητα σ΄όλες σχεδόν τις μάχες που δόθηκαν στην Πελοπόννησο, όπως στην μάχη της Τραμπάλας τον καιρό του Ιμπραήμ, στις διάφορες άλλες που προηγήθηκαν κλπ. Επίσης παρευρέθηκε στις πολιορκίες και πτώσεις των διαφόρων φρουρίων, ως Ναυπλίου, Νιόκαστρου, Κορίνθου. Πήρε μέρος, βέβαια, και στην άλωση και πτώση της Τρίπολης. Πολεμούσε δε κι αυτός κάτω απ΄τις διαταγές των Γορτύνιων οπλαρχηγών Θ. Κολοκοτρώνη, Κ. Δεληγιάννη και Δ. Πλαπούτα κλπ.

   Το 1865, όπως και τόσες άλλες φορές, υπέβαλε αίτηση στην « επί των στρατιωτικών εκδουλεύσεων επιτροπήν» ζητώντας βαθμό και αποζημίωση για τις υπέρ της πατρίδας εκδουλεύσεις του και καταστροφάς που έπαθε κατά την διάρκεια της Επανάστασης. Η επιτροπή τον κατέταξε στην κατηγορία των υπαξιωματικών 2^ης τάξης με αυξ. Αριθ. μητρ.2375. Μετά την απελευθέρωση έγινε και δημογέροντας του χωριού. Αλλά εκτός απ΄τους δυο αυτούς αγωνιστές, οι οποίοι ήταν και οι σημαντικότεροι στο χωριό, υπήρχαν οπωσδήποτε κι άλλοι, γιατί το χωριό είχε περισσότερες δυνατότητες σ΄έμψυχο υλικό. Επειδή όμως δεν υπόβαλαν αίτηση στην «επί των στρατιωτικών εκδουλεύσεων επιτροπήν» ή διότι σκοτώθηκαν κατά την διάρκεια του αγώνα και οι κληρονόμοι τους-αν είχαν- δεν υπόβαλαν αίτηση, δεν τους γνωρίζουμε σήμερα. Πρέπει να πούμε ακόμα ότι οι απλοί στρατιώτες δεν υπόβαλαν αίτηση καθόλου. Ξέρουμε π.χ.  αγωνιστές από τη Γλανιτσιά από έναν κατάλογο στρατιωτών του Κ. Δεληγιάννη οι οποίοι βρίσκονταν το 1824 στο στρατόπεδο των Πατρών υπό τας διαταγάς του. Είναι δε οι: Γεώργιος Φουρνόδαυλος, Στάθης Πολυχρόνη, Γεώργιος Λουκά, Βασίλης Παπά, Αθανάσιος Βασίλη, και Αθανάσιος Γιώργη.

Β)  ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΗΣ ΓΛΑΝΙΤΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΓΗΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΠΕΡΑΣΑΝΕ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΑΝΩΝ ΜΑΣ ΤΑ ΧΩΡΑΦΙΑ ΠΟΥ ΠΑΛΙΑ ΚΑΤΕΙΧΕ Ο ΣΥΜΕΟΣ (ΣΥΜΕΩΝ ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΒΥΤΙΝΑ.

Ο Συμεών Περδικάρης, ήτανε πλούσιος έμπορος και πήγαινε συχνά στην Κωνσταντινούπολη, για να προμηθεύεται απευθείας από την πηγή εμπορεύματα. Εκεί γνωρίστηκε και σχετίστηκε με αρκετούς ΄Ελληνες που μένανε μόνιμα στην πόλη, καθώς και με διάφορους σημαίνοντες ή όχι Τούρκους, με τους οποίους είχε εμπορικές συναλλαγές. Κανένας δεν ξέρει με ποίον τρόπο και με τι ανταλλάγματα ο Περδικάρης εξασφάλισε από κάποιο Τούρκο πασά αγοραστήριο συμβόλαιο της περιοχής της Γλανιτσιάς με τις απαραίτητες επίσημες βούλες και σφραγίδες και μ΄αυτό έκατσε κυριολεχτικά στο σβέρκο των παλιών κατοίκων του χωριού.

Μετά την επανάσταση του 1821 ήρθε ο γιός του Σεϊφουλάχ πασά του Συριάμου και πούλησε τα Σαρακορέματα, ενώ η Πέρα Μεριά είχε κηρυχτεί εθνική γη και πουλήθηκε στους κατοίκους με 75 δραχμές το στρέμμα. Το χρέος του καθένας το εξόφλησε με δόσεις σε 25 χρόνια. Ολόκληρη η άλλη περιφέρεια από το Λάδωνα κι εδώθε ως τ΄αμπέλια, εξόν από ένα κομμάτι στον ΄Αγιο Θόδωρο που ανήκει στο ομώνυμο τότε μοναστήρι, «περιήλθεν υπό την κυριότητα και κατοχήν του Περδικάρη». 

Ο νοικοκύρης τώρα ο Περδικάρης, για να στεριώσει καλά στον ξένο τόπο, έχτισε μέσα στο χωριό σπίτι (το τζιρακαίικο) για αποθήκη, φύτεψε στο Νησί τρία στρέμματα αμπέλι, έφτιασε και μύλο κοντά στης Κυράς το Γεφύρι που άλεθε με το νερό του Κουρπού. Για τα χωράφια που καλλιεργούσαν οι Γλανιτσιώτες υποχρεωθήκανε να καταβάλουν κάθε χρόνο νοίκι το ένα τρίτο από οποιοδήποτε εισόδημα.

Ο Περδικάρης δεν είχε αγόρι. Κι΄ όταν πέθανε, ολόκληρη η περιουσία του πέρασε στους τέσσερις γαμπρούς από θυγατέρες του, δηλαδή στο Γιώργο Πόταγα (νουνό του δικού μας Πόταγα και της Σταθούλας-γυναίκα του Τσίρου), στον Κωνσταντίνο Παπαζαφειρόπουλο, στον Ευθύμιο Θαλασσινό και στον Πέτρο Λαμπρινόπουλο, ευρύτερα γνωστό ως Πετράκη. Ο τελευταίος ήτανε συμβολαιογράφος. Πληρεξούσιος για όλους ήταν ο Πόταγας που ως το 1875 περίπου κατάφερνε και εισέπραττε τα οφειλόμενα κανονικά και ομαλά.

Από τότε και ύστερα οι χωριανοί μας αρχίσανε να ξυπνάνε. Και στα 1877 πολλοί αρνηθήκανε να καταβάλουν οποιοδήποτε νοίκι. Οι κληρονόμοι τους πήγαν έναν- έναν στο δικαστήριο, αλλ΄από το αποτέλεσμα, φαίνεται, δεν έμειναν πολύ ικανοποιημένοι. Τελικά αφού είδαν κι απόειδανε πως με τα δικαστήρια δε βρίσκανε άκρη, οι κληρονόμοι, για να γλιτώσουν μια και καλή από τις γκρίνιες και τους μπελάδες, προτείνανε να πουλήσουν τα χωράφια. Οι Γλανιτσιώτες, σύμφωνοι ως τον τελευταίο, μια μέρα του Σεπτέμβρη του 1877 μ΄επικεφαλής τον Παπαθόδωρο πήγανε στη Βυτίνα να συντάξουν τα συμβόλαια.

«Κατά θείαν παραχώρησιν» -σημειώνει ο Γ. Παπαγιάννης- οι κληρονόμοι του Περδικάρη παρουσιάστηκαν στο συμβολαιογραφείο διαιρεμένοι. Οι τρείς πρώτοι, για λόγους που αυτοί ξέρανε, δε θέλανε ν΄αναγνωρίσουν τον Πετράκη για συγκληρονόμο με τα ίδια δικαιώματα. Ο Πετράκης θύμωσε και φώναξε:

-Βρε Γλανιτσιώτες, σηκωθείτε να φύγετε και μη δίνετε τίποτα. Και συ, ρε παπά, απευθύνεται στον Παπαθόδωρο, μονάχα «αντιλαβού» ξέρεις να λες; Φύγετε, ρε, και σκατοψυχάτε με. Δε σας κάνουν τίποτα.

Οι Γλανιτσιώτες άλλο που δε θέλανε. Σηκωθήκανε στη στιγμή και φύγανε. Μαζί τους πήρανε μερικά ανυπόγραφα συμβόλαια που στο μεταξύ είχε συντάξει και τους τα παρέδωσε ο Πετράκης κι ένα μόνο υπογραμμένο που αφορούσε τον Τσίρο. Σε λίγες μέρες καταφύγανε στο δικηγόρο της Τρίπολης Αθανάσιο Γόντικα από τα Μαγούλιανα κι απ΄αυτόν πήρανε την ίδια συμβουλή:

-Μη δίνετε πια ούτε πεντάρα.

Μπροστά στη νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε οι κληρονόμοι του Περδικάρη αλλάξανε βιολί. Σταματήσανε τις διώξεις και τις απειλές, ήρθανε στη Γλανιτσιά και προσπαθούσανε με το καλό, ρίχνοντάς τους στο φιλότιμο, να πείσουν τους κατοίκους, έστω και δέκα απ΄ όλους, να υπογράψουν τα συμβόλαια και να εξοφλήσουν το χρέος τους με δόσεις.

Τότε έλαβε το λόγο ο γέρο- Μήτρος Ροζής και είπεν εν θυμώ και με δάκρυα στα μάτια:

-«Δεν σας δίνω τίποτα. Ούτε αυτήν τη χούφτα το χώμα (άπλωσε κάτω και γέμισε τη χούφτα του με χώμα),γιατί το λευτερώσανε οι πατεράδες μας. Φεγάτε από πάνω μας, τύραννοι, φτάνει που μας ερουφήξατε το αίμα τόσα χρόνια. Αν θέλετε να ΄ρχόσαστε σαν φίλοι, δεν σας εμποδίζει κανείς, όχι όμως σαν αφεντικά, γιατί τ΄αφεντικά τα διώξανε οι πατεράδες μας».

Φύγανε οι κληρονόμοι κι αρχίσανε δικαστικούς αγώνες. Στο Πρωτοδικείο χάσανε τη δίκη, γιατί δεν είχανε στα χέρια τους κανένα αποδεικτικό στοιχείο που να βεβαιώνεται ότι οι Γλανιτσιώτες ως το 1877 καταβάλλανε νοίκι για τα χτήματα που καλλιεργούσαν. ΄Υστερα από συμβουλή του Γόντικα, μια νύχτα διαρήξανε μερικοί το τζιρακαίικο κι ότι κατάστιχα εισπράξεων ή άλλα χαρτιά και βιβλία βρεθήκανε στις κασέλες τα κάψανε όλα. Μάρτυρες πάλι δεν υπήρξαν, αφού- όπως λέει η παράδοση- με την άδεια του Παπαθόδωρου ορκίστηκαν όλοι ψέματα και την επόμενη Κυριακή πήγανε στην εκκλησία και ματαλάβανε, για να εξαγνιστούν.

Την ίδια τύχη είχαν εφέσεις κι αναιρέσεις των κληρονόμων στο Εφετείο και στον ΄Αρειο Πάγο, «οπότε οι Γλανιτσιώτες, κατά το λέγειν των παλαιών, εκουβαλούσαν το βούτυρο ζαλωμένοι πεζοί από τη Γλανιτσιά στην Αθήνα, διότι δεν υπήρχαν μέσα συγκοινωνίας».

ΟΙ ΓΛΑΝΙΤΣΙΩΤΕΣ ΤΟΥ 1875 ΠΟΥ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΣΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΓΗΣ ΤΟΥΣ, ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΣΥΜΕΩΝ ΠΕΡΔΙΚΑΡΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΥΤΙΝΑ.

Θεόδωρος Ιερέας Πολυχρονόπουλος

Σοφιανός Δ. Παππάς

Δημήτριος Ρουμελιώτης

Κωνσταντίνος  Δ. Παππάς

Ιωάννης  Φατούρος

Κωνσταντίνος  Α. Μπουρέκας

Δήμος  Α. Μπουρέκας

Δημήτριος  Κ. Βασιλόπουλος

Αναγνώστης  Ι. Σταυρόπουλος

Κωνσταντίνος Π. Σταυρόπουλος

Σταύρος  Π. Σταυρόπουλος

Χρήστος  Κυριαζόπουλος

Πανάγος  Κ. Αντωνόπουλος

Μήτρος Μιχαλόπουλος

Θεόδωρος  Ν. Μπάντος

Γεώργιος  Μητρόπουλος

Αναγνώστης Κ. Φουρνόδαυλος

Ανδρέας  Κ. Φουρνόδαυλος

Ευστάθιος  Βασιλόπουλος

Γεώργιος  Κ. Βασιλόπουλος

Ιωάννης Γ. Βασιλόπουλος

Αναστάσιος  Β. Βασιλόπουλος

Ιωάννης  Βαρσάμης

Γεώργιος  Μ. Ροζής

Νικόλαος  Α. Νικολόπουλος

Νικόλαος  Ροζής

Κυριάκος  Πολύδερας

Ευστάθιος Α.Φουρνόδαυλος

Θεόδωρος  Π. Γιαννόπουλος

Αντώνιος Κ. Γιαννόπουλος

Γεώργιος  Κ. Γιαννόπουλος

Ανδρέας  Δ. Γιαννόπουλος

Πανάγος  Ι. Φουρνόδαυλος

Γεώργιος Κόρδας

Ηλίας Φουρνόδαυλος

Νικόλαος  Παπαναστασίου

Ιωάννης  Πολύδερας

Αθανάσιος Π. Γιαννόπουλος

Πανάγος Ν. Φουρνόδαυλος

Πέτρος  Δ. Ταρζάνος

Σπύρος Δ. Γεωργακόπουλος

Κωνσταντίνος Δ. Ταρζάνος

Χρήστος Π.Ταρζάνος

Δημήτριος  Χ. Ταρζάνος

Κυριάκος  Χ. Ταρζάνος

Θεόδωρος  Σπηλιωτόπουλος

Μήτρος  Ροζής

Κώστας  Ροζής

Γεώργιος  Κ. Ροζής

Αποστόλης  Σταυρόπουλος

Ιωάννης Κ. Ταρζάνος

Γεώργιος Ι. Τριάδης

Δημήτριος Αθ. Μπουγιάτης

Χρήστος Ι. Τριάδης

Θεόδωρος Αθ. Πολυχρονόπουλος

Ιωάννης  Αθ. Πολυχρονόπουλος

Γεώργιος  Κ. Γούργαρης

Γεώργιος  Σταθόπουλος

Δημήτριος  Σταθόπουλος

Χρήστος  Σταθόπουλος

Σταθόπουλος

Γεώργιος  Α. Πολυχρονόπουλος

Χαράλαμπος  Α. Πολυχρονόπουλος

Πολυχρόνης  Χρ. Πολυχρονόπουλος

Πέτρος  Χρ. Πολυχρονόπουλος

Κωνσταντίνος Χριστόπουλος

Χρήστος  Δ. Χριστόπουλος

Παρασκευάς Χριστόπουλος

Γεώργιος   Πολύδερας

Κωνσταντής  Πολύδερας

Αθανάσιος  Πολύδερας

Γεώργιος Αθ. Πολύδερας

Χρήστος Ν. Αντωνόπουλος

Μαρίνης  Γ. Αρεστόπουλος

Παναγιώτης  Αθ. Αντωνόπουλος

Γιώργαινα  Μπαντόνυφη

Κωνσταντινόγιαννης

Πανάγος  Δ. Μενάζης.