Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011

ΘΕΡΟΣ-ΤΡΥΓΟΣ-ΠΟΛΕΜΟΣ

Από το Μαρίνη Πολυχρονόπουλο
Φιλόλογο-Ιστορικό.

Αλήθεια, γιατί έχει επικρατήσει ο συσχετισμός των τριων αυτών ουσιαστικών θέρος-τρύγος-πόλεμος και τι υποδηλοί; Και τα τρία ουσιαστικά σαφέστατα δηλώνουν ενέργεια που δεν αναβάλλεταΙ. Και εξηγούμαι τι εννοώ.
Όταν τα στάχυα ωριμάσουν πρέπει να θεριστούν δίχως χρονοτριβή, γιατί υπό το βάρος του καρπού τους θα γείρουν και θα πέσουν στο χώμα με αποτέλεσμα οι σπόροι του σταριού να χαθούν,όσοι βέβαια απομείνουν από τα πουλιά ή τα ήμερα ή άγρια ζώα του τόπου.
Μα ούτε ο πόλεμος αναβάλλεται ,όταν κηρυχθεί.΄Ολοι ,οι δυνάμενοι να φέρουν όπλα ,κατατάσσονται γρήγορα στο στρατό , παίρνουν τα όπλα τους και κατευθείαν για το μέτωπο για την υπεράσπιση του πατρίου εδάφους. Αλλιώς ο εχθρός υποδουλώνει τη γη ,την τιμή και την ζωή μας και την ελευθερία της πατρίδα. μας .
Το ίδιο ακριβώς γίνεται και με τον τρύγο. Όταν τα σταφύλια ωριμάσουν –γουρμάνουν ,πρέπει να τρυγηθούν οπωσδήποτε ,να κοπούν απ’ το κλήμα και να μεταφερθούν στο λινό για πάτημα . Αν το σταφύλι παραμείνει στο κλήμα ατρύγητο θα χάσει γρήγορα το χυμό του και ή θα φαγωθεί γρήγορα από τα πετούμενα του ουρανού και τα αγρίμια του λόγγου ή θα καταστραφεί από τις επερχόμενες βροχές και τα κρύα του φθινοπώρου. Ύστερα, αφού μείνει για δυο –τρεις ημέρες στο λινό ο μούστος για να βάψει με το κόκκινο χρώμα της ρόγας των σταφυλιών και αφού αφαιρεθούν τα τσίπουρα τους, μεταφέρεται στα βαγένια για να βράσει -ζυμωθεί για διάστημα πλέον του μήνα και να μετασχηματίσει τα σάκχαρα του σε οινόπνευμα.. Μετά σφραγίζεται και είναι έτοιμο για κατανάλωση ο οίνος, το νέκταρ των θεών και το βάλσαμο των ανθρώπων .
Παλιότερα ,το γνωρίζουμε οι μεγαλύτεροι ,οι αγροφύλακες φύλασσαν νυχθημερόν τα αμπέλια από τους κλέφτες της νύχτας και από τα ζούδια του λόγγου. Με τα χαρακτηριστικά τους σφυρίγματα και με τα τουφεκίσματα απέτρεπαν τους κλέφτες και τα πετούμενα να αρπάξουν τον πλούτο, το πολύτιμο βασικό εισόδημα των αγροτών μας., που με πολύ κόπο και ιδρώτα απέχτησαν .
Η Κοινότητα με εισήγηση του τοπικού αγροφύλακα όριζε και την ημέρα του τρυγητού κοινή για όλους και το διαλαλούσε στο χωριό . Τότε όλοι οι συμπατριώτες αμπελοκαλλιεργητές θα έπρεπε χωρίς αναβολή να σπεύσουν στα αμπέλια τους για τη συγκομιδή των σταφυλιών, αλλιώς θα παθαίνανε ζημιές. Σε κάθε περίπτωση το εισόδημα των αμπελοκαλλιεργητών θα μειωνόταν δραματικά.
Παλιότερα και μέχρι τη δεκαετία του ΄70 κάθε αγρότης ( γεωργός και κτηνοτρόφος ) στο χωριό μας ήταν και αμπελοκαλλιεργητής. Όποιος είχε αμπέλι θεωρείτο καλός νοικοκύρης και μπορούσε ευκολότερα να πάρει δάνειο από την αγροτική Τράπεζα..
Η αμπελοκαλλιέργεια ,μια προσοδοφόρα αγροτική εργασία για τους συμπατριώτες μας δυστυχώς άρχισε να μειώνεται στο χωριό μας ,εξαιτίας της εσωτερικής μετανάστευσης της δεκαετίας του ’60 και της επιδότησης που δόθηκε από την τότε Ε.Ο.Κ. για την κοπή των κλημάτων τη δεκαετία του ‘ 90. Εμείς αρνηθήκαμε την επιδότηση ως ανθελληνική, πολλοί όμως συμπατριώτες έσπευσαν να κόψουν το αμπέλι τους και να επωφεληθούν της πριμοδότησης.
Τότε με τις ευλογίες της Ε.Ο.Κ. έγινε ένα έγκλημα ,ένα ανοσιούργημα στο χωριό μας και γενικότερα στη χώρα μας.
Μια παράδοση τριων χιλιετηρίδων εγκαταλείφθηκε ,ευτυχώς προσωρινά. Έκτοτε άλλαξαν και οι καταναλωτικές συνήθειες του νεοέλληνα και το αθώο και υγιεινό κρασάκι ,που για πολλούς θεωρείται το καλύτερο φάρμακο ,όταν καταναλώνεται με μέτρο, σχεδόν εγκαταλείφθηκε , το εκτόπισε το ουίσκι με τη διαφήμισή του. Μη ξεχνάμε πως ο σίτος ,ο οίνος και το έλαιον είναι ευλογημένα από τον ΄Υψιστο. Είναι και τα τρία αναπόσπαστα κομμάτια της μεσογειακής μας δίαιτας.
Θυμάμαι πως εκείνος που είχε τα περισσότερα αμπέλια ήταν ο Γεωργίλας, μα το καλύτερο κρασί το έφτιαχναν οι Μπαρουναίοι ( Κώστας και Γιάννης ) ,που ήταν ικανοί αμπελουργοί . Καλλιεργούσαν την ποικιλία μπακούρο-κουρί με το μαύρο σταφύλι ,που σήκωναν μεγάλο γράδο και λιγότερο τους περαχωρίτες ( σκυλοπνίχτες) και τα φαγουλάρικα : μοσχάτο ,ροδίτες ή αλεπούδες και ασπρούδες .Επίσης καλά αμπέλια διέθεταν και οι Κατσιαίοι, οι Τσιριμαίοι ( στον Άγιο Θεόδωρο ) , οι Παλιοπυργήσιοι,( Ξερικός, ο Ντόκας ,ο Φωτιάς , Γούνης ), ο Τούρκος ,ο Κακαράπης,ο Μακρής, ο Μπογάτσας , ο Κομπόλης ,ο Μπούγος , ο Μπρης, ο Μπροδήμος –Ψητής , ο Ξούριας ,ο Καγιάς , ο Μήτρος και πολλοί άλλοι ακόμη. Υπολογίζω πως το χωριό μας θα παρήγαγε τότε πάνω από 30 τόνους κρασί τουλάχιστον ,στις καλές χρονιές .
Τις επόμενες ημέρες ,μετά τον τρύγο άρχιζαν να πιάνουν δουλειά οι διαθέτοντες στρίφλες .Ο Νικολής ο Μπρης , ο Μπήλας κι αργότερα ο Γληγόρης του Ξερικού ετοίμαζαν τις στρίφλες τους και στρίφλιαζαν όχι μόνο τα δικά τους τσίπουρα ,αλλά και των άλλων αμπελοκαλλιεργητών όχι βέβαια με το αζημίωτο. Στις τρεις στριφλιές έπαιρναν τη μία δικαιωματικά ,αφού η στρίφλα για να λειτουργήσει ήθελε και τέχνη ,αλλά και μυϊκή δύναμη. Ο καλύτερος μούστος έβγαινε από τα στριφλιασμένα τσίπουρα , κατακόκκινος και μυρωδάτος, κι από αυτόν οι νοικοκυρές έφτιαχναν κυρίως τη μουσταλευριά και τα μουστοκούλουρα.
Λίγο αργότερα ,σαν άναβαν τα τσίπουρα ,όσοι διέθεταν ειδικά καζάνια με αποστακτήρα καταπιάνονταν στην παρασκευή του τσίπουρου- ρακιού , που ήταν απαραίτητο ποτό και κέρασμα για τον ψυχρό και παρατεταμένο χειμώνα στο χωριό μας. Το επιτυχημένο τσίπουρο έπρεπε να είναι διάφανο ,εύγευστο ,αρωματικό και δυνατό, να το ρίχνεις στη φωτιά και να ανάβει . Να περνάει τουλάχιστον τους 40 οινοπνευματικούς βαθμούς.
Λίγοι όμως στο χωριό μας παλιά είχαν τα μέσα και τις τεχνικές γνώσεις για να τα πετύχουν αυτά, ,παρά μόνο ο Μπρουκλόγιαννης. Σήμερα ειδικός στο τσίπουρο έχει γίνει ο ανηψιός μου ,ο Γιώρης του Καγιόγιαννη ,που και χρυσοδάχτυλος είναι, αφού παίζει άριστα με τη φλογέρα του παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια.
Στους σημαντικούς αμπελοκαλλιεργητές συγκαταλεγόταν και ο πατέρας μου ,ο Γληγόρης ,ο βιολιτζής. Έγινε επίσημα και αμπελουργός ,όταν αγόρασε από τους Ρουμελιωταίους το αμπέλι ,απέναντι από τα Μπαρουναίικα., λίγο ψηλότερα από του Σούφη το πηγάδι, περίπου ένα στρέμμα., πλευρωτό και προσηλιακό με εύφορο χώμα, που το λιπάριζε με τα προβατοφούσκια και το ρένταγε με τη γαλαζόπετρα , που ανακάτωνε με ασβέστι σε τσιμεντένιο βαρέλι. ( κιούγκι ) .
Ξεπερνούσε τις 500 μπότσες κρασί ( μία μπότσα αντιστοιχούσε με 2 οκάδες )και γέμιζε ένα μεγάλο βαγένι δρύινο ,που το αγόρασε από το Μπογάτσα. Τα κέρινα και τα φαγουλάρικα σταφύλια, ,τις κρεμαστάρες όπως τις λέγαμε , που ήσαν πολλά , νόστιμα και εμφανίσιμα ,τις κρέμαγε με τη βέργα τους στις πρόκες του ποταμού του σπιτιού μας και τις τρώγαμε όλο το μικρό μηνάκο ,το Νοέμβρη.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’60 φύτεψε μισό στρέμμα αμπέλι στα « Κάτω αμπέλια » με κλήματα για φαγουλάρικα σταφύλια ( αλεπούδες και ασπρούδες ) και λιγότερο με μαυροστάφυλα και περαχωρίτες. Έτσι ο μούστος του δε σηκώνει τους ανάλογους βαθμούς στο γράδο και χρειάζεται ενίσχυση για να διατηρηθεί ολοχρονίς. Επειδή ήταν και κοντά στον κεντρικό δρόμο Μυγδαλιάς –Κερπινής το μοιραζόταν με τους περαστικούς και γι’ αυτό το περιέφραξε με υψηλό συρματόπλεγμα και το ασφάλισε βάζοντας κι εμένα σε βάσανα ,αφού όπως λέει κι ο λαός μας, « τ’ αμπέλι θέλει αμπελουργό, το σπίτι νοικοκύρη…» Έχει όμως και ένα βασικό μειονέκτημα . Είναι μόνο του καταμεσής του κάμπου ,περιτριγυρισμένο από δάσος και έτσι εύκολη λεία των πουλιών. Επομένως έχει πολλές απώλειες, πριν από τον τρύγο από τα θεοπούλια.
Το μειονέκτημα αυτό μου τόνισε κάποτε κι ο μακαρίτης μπάρμπας μου Γιαννόπουλος Δημήτριος ,ο θυμόσοφος Μπούγος, θυμίζοντάς μου τη ρήση του σοφού λαού μας, « κοντά σ’αμπέλι φύτευε και σε χωριό κατοίκα ».
Αυτό το αμπέλι καλλιεργώ συστηματικά και αδιαλείπτως από τη δεκαετία του ’80 και μέχρι σήμερα και το ανανεώνω με καταβολάδες και με νέες κληματόβεργες με την ποικιλία του μαυροστάφυλου για κρασί. Το καλλιεργώ οικολογικά με φυσικό λίπασμα με φουσκιά από πρόβατα ή γίδια και το ραντίζω με γαλαζόπετρα και με θειάφι ,όπως παλιά..
Ομολογώ πως ποτέ δεν έχει αστοχήσει, πάντα με αμείβει, αλλά και πολύ μου κοστίζει ,αφού δε διαμένω μόνιμα στο χωριό, αλλά έρχομαι από την Τρίπολη.
Πραγματικά έχω δεθεί συναισθηματικά μαζί του και θα δυσκολευτώ πολύ να το αποχωριστώ. Δε θέλω ούτε να τη σκέφτομαι αυτή την ημέρα .Γνωρίζω το κάθε κλήμα τι σταφύλι γεννά . Όλα τα κλήματα τα θεωρώ παιδιά μου!!! Δεν υπερβάλλω ,αυτή είναι κι η πραγματικότητα.
Το αμπέλι σε θέλει να είσαι εκεί, έχει κόπο , μα εγώ τα κατάφερνα σχετικά καλά κι από την Τρίπολη, που εργαζόμουν ως εκπαιδευτικός . Μα ο κόπος ξεχνιέται καθώς έρχεται η ώρα του τρυγητού και της σοδειάς .Έχω γιορτή μεγάλη στο πατρικό μου σπίτι ,όταν φιλεύω τους γείτονες ωριμασμένα σταφύλια ή μούστο κι αυτοί ευγενικά μου εύχονται : « Μόσχος τα κρασιά σου,καλόπιοτο »
Το πάτημα των σταφυλιών στο λινό το έχει αναλάβει σε εθελοντική βάση η σύντροφός μου με επιτυχία, .Ύστερα με τη χειροκίνητη στρίφλα θα στύψω περισσότερο τα πατημένα στο λινό σταφύλια , θα πιω λίγο μούστο, θα το γραδάρω , θα γευτώ τη μουσταλευριά και τα μουστοκούλουρα και θα αποθηκεύσω για το χειμώνα το πετιμέζι για τις κρύες νύχτες του χειμώνα .Από τα τσίπουρα θα βγάλω και το εύγεστο και δυνατό τσίπουρο ,ποτό απαραίτητο στην παρέα για τα βαριά κρύα του χειμώνα,.
Νοιώθω άλλος άνθρωπος ,δημιουργικός ,παραγωγικός ,χρήσιμος. Σκύβω πάνω στο στόμα του βαγενιού και αφουγκράζομαι το μούστο που βράζει για να μετασχηματίσει τα σάκχαρα σε οινόπνευμα ,σε γλυκόπιοτο κοκκινέλι. ΄Οταν σταματήσει το βράσιμο , το κλείνω ερμητικά και κοντά του Αγίου Φιλίππου ( 14 Νοέμβρη ) θα ανοίξω το βαγένι με το νέο κρασί και θα το δοκιμάσω με παρέα φίλων και θα δεχθώ την καλόπιστη κριτική τους και τα σχετικά τους πειράγματα όπως το : « καλά κρασιά κουμπάρε ,ξύδι !! ».
Μπορεί το κρασί να μη το πιούμε όλο ή να το φιλέψουμε ,αλλά ποτέ δεν το χύνουμε . Έχω ειδικό ξυλοβάγενο και παρασκευάζω ξύδι ,που είναι γευστικότατο, διαυγές και διάφανο και το μοιράζω ολοχρονίς πάλι σε όποια γλανιτσιώτισσα μου ζητήσει λίγο για τις φακές ή τις ελιές της ή και για θεραπευτικούς σκοπούς, όπως αδυνάτισμα , τσιμπήματα από σφήκες ή μέλισσες κ.λ.π.
Ο μακαρίτης παιδίατρος και Δήμαρχος της Τρίπολης Αλεξόπουλος ,φίλος μου και γιατρός των παιδιών μου, που γνώριζε τις θεραπευτικές του ιδιότητες , το είχε χαρακτηρίσει φάρμακο και το δεχόταν ευχάριστα ως το καλύτερο φίλεμα από εμένα.
Οι σημερινοί αμπελοκαλλιεργητές στο χωριό μας δυστυχώς μετριούνται στα δάχτυλα .Όλοι μας παραμένουμε πιστοί στην παράδοση του τόπου μας. Αναφέρομαι στον ακούραστο εργάτη ,τον αιδεσιμότατο Παπαντώνη , και στους : Τακογιώρη , Λούη, Γιάννη Ηλιόπουλο, Μπάμπη του Τούρκου, Βασιλοπούλου Μαρία ( Κοκώνα ) , Κώστα Τσιασή , Γρηγόρη του Ξερικού στον Παλιόπυργο και Λαγιόγιαννη . Ίσως να μου ξεφεύγουν και κάποιοι άλλοι .
Ειδικά όμως εφέτος τα λιγοστά αμπέλια που καλλιεργήθηκαν στο χωριό μας δεν έκαναν σταφύλια ,αφού έπεσε περονόσπορος και τα κατέστρεψε. Στην περιοχή Μυγδαλιάς -Κερπινής μόνο δύο τρυγήσαμε με τη μισή παραγωγή από πέρυσι. : Ο συνάδελφος μου Σελίμης απ΄την Κερπινή κι εγώ.
Δώσαμε όμως αγώνα να τη σώσουμε από τα πετούμενα ,γιατί όλα τα πουλιά και τα ζούδια έπεσαν και έτρωγαν τώρα μόνο από τους δυο μας ,αφού δεν είχαν από πού αλλού να αρπάξουν .Ο μεν Σελίμης τα έδιωχνε με την τοποθέτηση ενός μηχανισμού, που κανονιοβολούσε νυχθημερόν και που λειτουργούσε με φιάλη του πετρογκάζ .
Εγώ δε τα απωθούσα με τη φυσική μου παρουσία,μηχανοευόμενος διάφορα τεχνάσματα Άλλοτε τα έδιωχνα με τα χουγιατά μου λέγοντάς τους ,λες και γνώριζαν τη γλώσσα μας : - Στου Σελίμη ,στου Σελίμη. Να πάνε δηλαδή στου Σελίμη το αμπέλι να φάνε για να γλυτώσει το δικό μου !!! ΄Αλλοτε με το πετροβόλημα και το θόρυβο που προκαλούσα χτυπώντας με ένα ματσούκι έναν τσίγκο στερεωμέμο στην κερασιά μου. Ο εκκωφαντικός πράγματι θόρυβος έφερνε κάποιο θετικό αποτέλεσμα.
Μα αυτά τα παμπόνηρα δεν έλεγαν να απομακρυνθούν και πάντοτε εύρισκαν την ευκαιρία να γευτούν και να τσιμπολογήσουν τα σταφύλια ,που άρχιζαν να ωριμάζουν. Εγώ έδινα καθημερινή μάχη με το χρόνο ,να ωριμάσουν τα σταφύλια ώστε να τρυγηθούν και με τα πουλιά ολημερίς και για ένα δεκαπενθήμερο .
Πιο πονηρές ,πανούργες θα έλεγα, ήταν οι κίσσες και λιγότερο έξυπνα οι κότσυφες και τα σπουργίτια. Συνάζονταν και συνεννοούνταν στη γλώσσα τους και έπεφταν ,ιδιαίτερα το χαλούπωμα ,ορμητικά και άρπαζαν τις γινομένες ρόγες και γρήγορα ξανακρύβονταν στα φυλλώματα των παρακείμενων δένδρων .Σκέφτηκα πως η πείνα μάτια δεν έχει ,όπως λέει κι ο σοφός λαός μας. Και τα πουλιά ,προκειμένου να τυλωθούν ,αψηφούν τον κίνδυνο και τη ζωή τους ακόμη.
Αργά ,σα σκοτείνιαζε επέστρεφα στο χωριό ,κουρασμένος και θεονήστικος για να επιστρέψω στο αμπέλι με το φως του ήλιου και να κυνηγήσω και πάλι τις κίσσες, που πρώτες αυτές είχαν καταπέσει στα σταφύλια να τα περιποιηθούν κατάλληλα.!
Στο τέλος κανείς μας δεν κέρδισε ,τα πουλιά πήραν το μερτικό τους και εγώ το δικό μου μερίδιο. Σχεδόν το μοιραστήκαμε. Άλλωστε το είχε προβλέψει και με είχε ορμηνέψει έγκαιρα ο συγγενής μου αιδεσιμότατος Παπαντώνης συμβουλεύοντάς με : -Μαρίνη ,τώρα που έμεινες μόνος σου θα σου το φάνε τα πουλιά .
- Φύλα το νύχτα και μέρα. Και δυστυχώς για μένα επαληθεύτηκε.
Ωφελήθηκα όμως και διδάχθηκα από τη φύση ,ζώντας μόνος στην αγκαλιά της μες το αμπέλι μου ,κάτω απ΄την κερασιά μου ,όταν ο ήλιος έκαιγε και ανάμεσα στα κλήματα , που ωρίμαζαν τον καρπό τους ,όταν ήθελα να με ζεστάνει . Είχα πάντα συντροφιά ένα κινητό και μια φλογέρα Yamaha για τα καλλιτεχνικά μου σκιρτήματα..
Χάρηκα το πρωινό ξύπνημα ,το πρώτο φως του ήλιου ,ύστερα τον καταγάλανο ουρανό και το ηλιόλουστο μεσημέρι, και μετά το μελαγχολικό και ήσυχο φθινοπωρινό δειλινό και τη δύση του ήλιου. Έζησα βουκολικά σα τον θεό Πάνα με το σουραύλι του για λίγες ημέρες.
Διδάχθηκα την υπομονή και την επιμονή ,διδάχθηκα το μέτρο και την αρμονία της φύσης και πως όλα τα όντα θέλουν να ζήσουν από τον άνθρωπο με τις δραστηριότητές του . Διδάχθηκα πως « αγάλι- αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι.» και πως όποιος επιχειρεί να παραβιάσει τη μάνα Φύση τιμωρείται.
Διδάχθηκα ,πάνω απ’ όλα ,να αγαπώ ,να σέβομαι το φυσικό περιβάλλον και να προσπαθώ να συμφιλιώνομαι μαζί του για να αγαπήσει κι εμένα αυτό. Διδάχθηκα ότι χωρίς την αγάπη δεν υπάρχει δημιουργία.
Κλείνοντας την αφήγησή μου αυτή ξαναθυμήθηκα ένα δημοτικό τραγούδι ,που αναφέρεται στο αμπέλι και που στην εποχή μου περιλαμβανόταν στα Νεοελληνικά αναγνώσματα του Δημοτικού Σχολείου. Σας το παραθέτω για να το θυμηθείτε οι παλιοί και να το απολαύσουμε όλοι μαζί.

Το α μ π έ λ ι

Α μ π έ λ ι μ ο υ  π λ α τ ύ φ υ λ λ ο
κ α ι  κ ο ν τ ο κ λ α δ ε μ έ ν ο ,
γ ι α δ ε ν  α ν θ ε ί ς , γ ι α δ ε ν  κ α ρ π ε ί ς,
σ τ α φ ύ λ ι α  γ ι α  δ ε ν β γ ά ν ε ι ς ;
Μ ε   χ ά λ α σ ε ς , π α λ ι ά μ π ε λ ο ,
κ ι ε γ ώ θ α σ ε π ο υ λ ή σ ω.
Μ η με  π ο υ λ ά ς  α φ έ ν τ η μου,
κ ι ε γ ώ σ ε  ξ ε χ ρ ε ώ ν ω.
Γ ι α β ά λ ε  ν ι ο υ ς   κ α ι  σ κ ά ψ ε με ,
γ έ ρ ο υ ς  κ α ι  κ λ ά δ ε ψ έ με .
Β ά λ ε  γ ρ ι ε ς  μ ε σ ό κ ο π ε ς ,
ν α μ ε   β λ α σ τ ο λ ο γ ή σ ο υ ν
Β ά λ ΄ κ α ι  κ ο ρ ί τ σ ι α  α ν ύ π α ν τ ρ α
Ν α μ ε  κ ο ρ φ ο λ ο γ ή σ ο υ ν.


Καλόπιοτο και μόσχος τα κρασιά

8 σχόλια :

  1. Ανώνυμος16/11/11 01:23

    Νομίζω συμπατριώτες ότι ορισμένοι ξεπέρασαν τα εσκαμμένα κάνοντας χρήση των σχολίων . Μπορεί η ανωνυμία να επιτρέπει να ξεπερνάμε αδυναμίες και να μας απελευθερώνει στην έκφραση του γραπτού λόγου ,ωστόσο δεν επιτρέπεται να γίνεται βήμα για συκοφάντες αμετροεπής και υβριστές .
    Είναι αυτονόητος ο κώδικας δεοντολογίας που πρέπει να διαπνέει το καθένα από εμάς. Δεν θα γίνω ποτέ λογοκριτής και επόπτης του λόγου σας.
    Το ανώνυμο όμως που είναι υβριστικό σε επώνυμους θα διαγράφεται. Αναλογιστείτε μόνο ο,τι ,ότι γράφετε κάνει το γύρω του κόσμου..
    Το ελεύθερο των σχολίων είναι μια καλή αυθόρμητη και πηγαία πλάκα που
    περνάμε πιστεύω ευχάριστα αρκετές ώρες . Μην την χαλάτε λοιπόν.
    Γ.Γ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος16/11/11 09:00

    καλο μαρινη..καλο.και επειδη θαχεις κανει πολλες παρατηρησεις σε μαθητες σου..και θα τους εχεις σκασει την μπακα,..ψιλοεκπρωσοποντας τους ατυπως ..κανω την παρατηρηση μου...επρεπε να επιμεινεις με πιο πολλες λεπτομερειες στον τροπο παραγωγης ...κρασι -τσιπουρο χαχαχα ....gerolykos

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμος16/11/11 09:04

    αααα θα περιμενω...κατι αναλογο για θερο-αλωνι gerolykos

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Nτορης16/11/11 09:58

    Ολα καλά κύριε μαρινη αλλά γράφετε πάρα πολλά και γίνετε βαρετή η ουσία του θέματος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος16/11/11 22:12

    Ανηκω στη τελευταια γενια που μεγαλωσε στο χωριο.ΔΡΑΚΟΒΟΥΝΙ.Διαφορεςαναρτησεις που κανεις με ταξιδευουν στα παιδικα μου χρονια.Ευχαριστω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος17/11/11 18:17

    Αρκετά καλό, σήμερα το διάβασα
    πκ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμος17/11/11 20:25

    Ευχαριστώ όσους διάβασαν το δημοσίευμά μου και επίσης όσους το σχολίασαν είτε θετικά είτε αρνητικά . Η καλόπιστη και τεκμηριωμένη κριτική για μένα είναι πάντα κολοδεχούμενη ,γιατί με βελτιώνει.Σας χαρίζω ,σχεική με το κείμενο και την παρακάτω πραγματική "ατάκα " να τη χαρείτε. Ήταν μια Κυριακή απόγευμα του Οκτώβρη του 1985 μετά τον τρύγο,όταν μας επισκέφτηκε στο υπόγειο του πατρικού σπιτιού μας στο χωριό όπου και ο ληνός μας ,ο θυμόσοφος μπάρμπας μου Μήτσιος,ο Μπούγος.Στο ληνό πατούσε τα σταφύλια η σύζυγός μου Φωτεινή ,που είχε και έχει ,κατά την κ. Μέρκελ ακόμη λίπος να κάψει!!! Μετά και τις σχετικές του ευχές για το καλόπιοτο του κρασιού το διερευνητικό μάτι του έπεσε σε μια καινούρια ιταλικής προέλευσης στρίφλα ,που αγόρασα απ'την Τρίπολη.Την επεξεργάστηκε και μετά με ρώτησε -Καλό αναχρικό ανηψιέ ,πόσο την πήρες; -Μπάρμπα μού στοίχισε 30 χιλιάδες δραχμές,αλλά μού είναι απαραίτητη για τη δουλειά μου.Δε συμφώνησε καθόλου με την αγορά αυτή,καθώς έβλεπε το επιδέξιο και δυνατό πάτημα των σταφυλιών απ΄τη γυναίκα μου και μού λέει.-Τι την ήθελες παιδάκι μου τη στρίφλα αυτή και ξοδεύτηκες; Εσύ έχεις φυσική στρίφλα ,τη γυναίκα σου ,δε σου χρειαζόταν άλλη.Κόκκαλο εγώ.Με αποστόμωσε και συμφώνησα μαζί του και να μην τον κακορδίσω. Το συμβάν διηγήθηκα στο τέλος μιας Συνεδρίασης του Συλλογου των Καθηγητών στο Σχολείο μου,όπου δεν τους έμεινε άντερο !!! Αείμνηστε Μπαρμπα-Μήτσιο ,είχες τσουρουφλιαστεί από τη φτώχεια ,όπως και τόσοι άλλοι συμπατριώτες σου ,για να αναστήσεις μια μεγάλη φαμίλια ( 9 παιδιά ) σε χαλεπούς καιρούς και το λιγοστό σου χρήμα με πολύ σύνεση το χειρίστηκες!!
    marpolix

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ανώνυμος17/11/11 22:29

    kalooooooooooo!!!!!!!!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψιν σας τα ακόλουθα:
• Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες, ασυνάρτητος λόγος και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις, υπονοούμενα, απειλές, ή χυδαιολογίες.
•Μην δημοσιεύετε άσχετα, με το θέμα, σχόλια.
•Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
Με βάση τα παραπάνω η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα διαγραφής σχολίων χωρίς καμία προειδοποίηση.