Μια γέφυρα, ένα τεχνητό νησί και μια σήραγγα ενώνουν οδικώς την Σουηδία με την Δανία

Πρόκειται για ένα έργο παγκοσμίου φήμης, η οδική και σιδηροδρομική γέφυρα που καταλήγει σε σήραγγα εκτείνεται στο Oresund (ή «The Sound») μεταξύ Δανίας και Σουηδίας. Συγκεκριμένα συνδέει την πρωτεύουσα της Δανίας Κοπεγχάγη με την σουηδική πόλη του Malmö. Ολοκληρώθηκε το 2000, αλλά έχει μια αρκετά μακρά και ελαφρώς περίπλοκη ιστορία. Είναι σύμβολο πολλών και ενίοτε αντίθετων πραγμάτων:

της Σκανδιναβικής συνεργασίας στην οικονομία και τη μηχανική
της επίλυσης πραγματικών ή φανταστικών εγκλημάτων
της ελευθερίας κινήσεων, με χιλιάδες επιβάτες να ταξιδεύουν εκατέρωθεν καθημερινά
αλλά και των πιο πρόσφατα αστυνομευμένων συνόρων με τακτικούς ελέγχους ταυτοποίησης.


Ανεξάρτητα όμως από τους συμβολισμούς είναι ένας αδιαμφισβήτητος σύνδεσμος μεταξύ της ηπειρωτικής Ευρώπης και των υπολοίπων Σκανδιναβικών χωρών.


Δορυφορική εικόνα της Oresund bridge (πηγή: wikipedia)


Το άνοιγμα της γέφυρας στο κοινό το 2000 είχε τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο τόσο στη Δανία όσο και στη Σουηδία. Η διαδρομή των δέκα λεπτών ενθάρρυνε τη κινητικότητα και τη ροή εργατικού δυναμικού, αγαθών και υπηρεσιών. Ο αριθμός των καθημερινών μετακινήσεων αυξήθηκε από 3.291 το 2000 σε 18.000 το 2010. Η σύνδεση οδήγησε σε νέες ευκαιρίες: για παράδειγμα, το 2005 πολλοί Δανοί μετακόμισαν στη Σουηδία για να αποφύγουν τις υψηλές τιμές των σπιτιών στη Δανία ενώ συνέχισαν να εργάζονται στη χώρα τους. Η έλλειψη εργατικού δυναμικού της Δανίας στα μέσα της δεκαετίας του 2000 οδήγησε τους Δανούς εργοδότες να στραφούν στους Σουηδούς. Ακόμη και η οικονομική κρίση του 2008 δεν μείωσε σημαντικά τον αριθμό των επιβατών.


Διαβάστε εδώ για ποια πράγματα φημίζεται η Σουηδία!



Πριν από τον δέκατο ένατο αιώνα, με εξαίρεση ορισμένες περιόδους ειρήνης μεταξύ Δανίας και Σουηδίας, το Oresund χαρακτηριζόταν προφανώς ως στρατιωτικοποιημένο σύνορο. Ωστόσο, μετά την Ειρήνη του Κιέλου το 1814 που έληξε τις εχθροπραξίες των Ναπολεόντειων πολέμων, το ατμόπλοιο Caledonia ξεκίνησε τακτικά ταξίδια μεταξύ του Μάλμο και της Κοπεγχάγης το 1828. Οι πρώτες προτάσεις για τη δημιουργία σταθερού συνδέσμου χρονολογούνται από τη δεύτερη μισό του 19ου αιώνα.



Η πρόταση του Rudolph Liljeqvist για υποθαλάσσια χαλύβδινη σήραγγα σιδηροδρόμου μεταξύ Elsinore και Helsinborg, 1889


Μετά τη βιομηχανική επανάσταση, η πρόοδος της τεχνολογίας και η στροφή των Σκανδιναβών στις σχολές μηχανικής κατέδειξαν ότι η πραγματοποίηση μιας τέτοιας τιτάνιας επιχείρησης ήταν δυνατή, παρά το τεράστιο κόστος και τα αμφίβολα πλεονεκτήματα. Ωστόσο, οι θαλάσσιες μεταφορές κέρδισαν τη νέα τεχνολογία καθώς παρέμεινε ο ευκολότερος, φθηνότερος και ασφαλέστερος τρόπος ταξιδιού και επικοινωνίας. Τα τεχνολογικά θαύματα των γεφυρών και των σηράγγων από μηχανικούς και επιχειρηματίες κατά τον δέκατο ένατο αιώνα, δεν ήταν επαρκή για να αγνοήσουν την εμπιστοσύνη στην ναυσιπλοΐα που είχε αναπτυχθεί εδώ και αιώνες.
Η φανταστική περιοχή του Oresund, όπως απεικονίζεται στο βιβλίο «Öresundsregionen år 2000» [Η περιοχή Oresund το έτος 2000], που επιμελήθηκε το Συμβούλιο Oresund (1969). Μέχρι τότε, το σχέδιο ήταν να χτιστεί ένα αεροδρόμιο στο νησί Saltholm. Φωτογραφία: Bengt Böckman ® Εικόνα που χρησιμοποιείται με ευγενική άδεια του Heddi Böckman.




Fast forward στο 1990 και οι κυβερνήσεις των δύο χωρών θα έρθουν πια σε συμφωνία για τη δημιουργία ενός οδικού συνδέσμου στο Oresund. Οι ιθύνοντες είχαν να λύσουν το εξής πρόβλημα: από την πλευρά της Δανίας, οποιαδήποτε γέφυρα αρκετά υψηλή για να περάσουν μεγάλα πλοία θα αποτελούσε απειλή για τα αεροπλάνα που προσγειώνονταν στο κοντινό αεροδρόμιο Kastrup. Ωστόσο, η κατασκευή της γέφυρας σε πιο χαμηλά ύψη θα δημιουργούσε επιπλοκές στην πολυσύχναστη θαλάσσια διαδρομή.



Έτσι αποφασίστηκε ότι ένα μέρος του συνδέσμου αντί να είναι πάνω από το νερό με τη μορφή γέφυρας, θα είναι κάτω από το νερό ως τσιμεντένια σήραγγα. Γέφυρα και σήραγγα θα ενώνονται σε ένα τεχνητό νησί. Η σήραγγα και το νησί έχουν μήκος το καθένα περίπου 4 χιλιόμετρα.






Το νησί ονομάστηκε Peberholm και κατασκευάστηκε από υλικά από τον βυθό της θάλασσας και είναι περιτριγυρισμένο από βράχους που λατομήθηκαν στη Σουηδία. Εξελίχθηκε σε φυσικό καταφύγιο, δημοφιλές στους πράσινους φρύνους και η ολοκλήρωσή του αύξησε τη γη της Δανίας κατά 1,3 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα.





Ο σύνδεσμος Oresund συνδέει τις ευρύτερες περιοχές της Κοπεγχάγης και του Malmo, όπου συνολικά φιλοξενούνται περίπου 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι. Η χρήση της γέφυρας απαιτεί την πληρωμή διοδίων. Για τους οδηγούς αυτοκινήτων, ένα μεμονωμένο ταξίδι κοστίζει από 14 ευρώ για τους πιο συχνούς χρήστες ενώ φτάνει έως τα 48 ευρώ για όσους πραγματοποιούν μια εφάπαξ διαδρομή με επιστροφή.



Περίπου τα 2/3 των ανθρώπων που ταξιδεύουν μέσω της γέφυρας του Øresund επιλέγουν το τρένο και το ταξίδι από την Κοπεγχάγη στο Malmo διαρκεί περίπου 35 λεπτά.


Η γέφυρα σχεδιάστηκε από την εταιρεία ASO Group με έδρα την Δανία και ο βασικός αρχιτέκτονας ήταν ο Georg K.S. Rotne. Η κατασκευή της έγινε από την Sundlink Contractors HB και χρηματοδοτήθηκε με 4 δις. ευρώ από την σουηδική και την δανέζικη κυβέρνηση. Η γέφυρα και το τούνελ διασχίζουν το στενό του Όρεσουντ και η διαχείρισή τους γίνεται σε συνεργασία και από της δυο χώρες. Η καλωδιωτή γέφυρα διαθέτει δυο πυλώνες ύψους 204 μέτρων που στηρίζουν το άνοιγμα της γέφυρας μήκους 490 μέτρων πάνω από το Κανάλι Flinte. Ο αυτοκινητόδρομος βρίσκεται στο άνω επίπεδο, ενώ ο σιδηρόδρομος περνάει από κάτω. Τα περισσότερα από τα κομμάτια της γέφυρας κατασκευάστηκαν στην στεριά και μεταφέρθηκαν στο σημείο από μεγάλους πλωτούς γερανούς. Μόνο οι πυλώνες κατασκευάστηκαν επί τόπου.




Bonus Facts


Με την ολοκλήρωσή του έργου, η γέφυρα-σήραγγα διαφημίστηκε από έναν μαζικό ημιμαραθώνιο την 1η Ιουλίου του 2000. Συμμετείχαν περισσότερο από 80.000 άτομα. Την γέφυρα την εγκαινίασαν ο βασιλιάς της Σουηδίας, Κάρολος ΙΣΤ΄ Γουσταύος και η βασίλισσα της Δανίας, Μαργαρίτα η Β’.





Η δανέζικη-σουηδική τηλεοπτική σειρά θρίλερ Bron/Broen/The Bridge του 2011 έκανε τη γέφυρα πασίγνωστη σε όλο τον κόσμο.