Η Αρκαδία, η καρδιά του Μοριά, η γη της ιστορίας και της παράδοσης, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια αργή αλλά αδυσώπητη παρακμή. Τα χωριά της, άλλοτε γεμάτα ζωή, φωνές παιδιών και μυρωδιές από φρεσκοφτιαγμένο ψωμί, τώρα αδειάζουν. Οι κάτοικοι φεύγουν, οι οικογένειες λιγοστεύουν, και οι παλιές πέτρινες γειτονιές βυθίζονται στη σιωπή. Το φαινόμενο της υπογεννητικότητας και της γήρανσης δεν είναι απλώς μια στατιστική αλήθεια· είναι μια τραγωδία που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας, σε κάθε χωριό της Αρκαδίας.
Η Αρκαδία χάνεται
Τα αρκαδικά χωριά ήταν κάποτε ζωντανές κοινωνικές οντότητες. Ο κάθε τόπος είχε ψυχή. Εδώ γεννιούνταν γενιές, μεγάλωναν παιδιά, γιορτάζονταν γάμοι, βαφτίσεις, γλέντια, γιορτές… Σήμερα, όμως, τα ίδια χωριά στέκουν ερημωμένα. Τα σπίτια είναι κλειστά, τα σχολεία άδεια, οι καφενέδες χωρίς παρέες και οι κολώνες της ΔΕΗ έχουν γίνει οι θλιβεροί αγγελιοφόροι αγγελτηρίων θανάτων και μνημόσυνων.
Ο πληθυσμός που μένει πίσω είναι κυρίως ηλικιωμένοι. Οι νέοι φεύγουν, αναζητώντας δουλειές στις μεγάλες πόλεις ή στο εξωτερικό. Και αυτοί που μένουν συχνά αποθαρρύνονται από τη σκληρή καθημερινότητα και την έλλειψη υποδομών. Σε κάποια χωριά, το κλάμα ενός μωρού έχει να ακουστεί χρόνια.
Τα χωριά που γερνούν
Η ερημοποίηση των χωριών της Αρκαδίας δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της υπογεννητικότητας. Είναι και αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης κρατικής αδιαφορίας. Είναι αποτέλεσμα και επιλογών και πολιτικών που εφαρμόστηκαν είτε στην τοπική αυτοδιοίκηση, είτε στην αγροτική οικονομία, Οι αγροτικές περιοχές παραμελούνται. Δεν υπάρχουν επαρκείς υποδομές, τα σχολεία κλείνουν, η υγειονομική περίθαλψη είναι ανύπαρκτη. Πώς να μείνει ένας νέος σε ένα χωριό όταν δεν έχει ούτε ιατρείο ούτε πρόσβαση σε ίντερνετ;
Ταυτόχρονα, η Αρκαδία παραμένει δέσμια του παρελθόντος της. Οι παραδοσιακές καλλιέργειες φθίνουν, η κτηνοτροφία συρρικνώνεται, και η τουριστική ανάπτυξη περιορίζεται σε ελάχιστες περιοχές. Ο θρυλικός τόπος των ποιμένων και των θεών μετατρέπεται σε σκιά του εαυτού του.
Μπορεί να σωθεί η Αρκαδία;
Η εύκολη απάντηση που δίνουν πολλοί είναι πως, ναι. Οι πολιτικοί της κεντρικής σκηνής αλλά και οι τοπικοί άρχοντες, περιφερειακοί και δημοτικοί, λένε πως τα χωριά της Αρκαδίας μπορούν να σωθούν, αλλά αυτό απαιτεί σχέδιο, όραμα και δράση, και σταματούν εκεί. Σταματούν στα λόγια. Κανένας δεν έχει κάνει την παραμικρή δράση ή ενέργεια για να ανακόψει αυτή την καταστροφική πορεία.
Εμείς δεν είμαστε πολιτικοί, ούτε ειδικοί επί του θέματος επιστήμονες αλλά θεωρούμε πως αν θέλουμε οι νέοι να επιστρέψουν στα χωριά, ή να μην φύγουν αυτοί που υπάρχουν, πρέπει να τους δώσουμε λόγο να το κάνουν.
Διευκολύνσεις λοιπόν για αγορά ή ανακαίνιση κατοικιών, επιχορηγήσεις για αγροτικές επιχειρήσεις, και ευκαιρίες απασχόλησης. Τα μεγαλεπήβολα σχέδια και βαρύγδουπα λόγια για πράσινη ανάπτυξη και τουριστική έκρηξη στα χωριά, ας περιμένουν λίγο. Προέχει η πρωτογενής παραγωγή.
Οικονομική στήριξη για τις νέες οικογένειες, απαλλαγή από δημοτικά τέλη και προσφορά υπηρεσιών που κάνουν τη ζωή πιο εύκολη. Σε μια περιοχή όπου οι γεννήσεις έχουν σχεδόν μηδενιστεί, χρειάζονται γενναία μέτρα…
Χωρίς υποδομές, η ζωή στα χωριά είναι δύσκολη. Χρειάζονται δρόμοι, σταθερή πρόσβαση σε ρεύμα και νερό, αλλά και σύγχρονες τεχνολογικές υποδομές όπως γρήγορο ίντερνετ για τη στήριξη της εξ αποστάσεως εργασίας.
Η Αρκαδία έχει πλούσιους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους. Ο αγροτουρισμός, η βιολογική γεωργία και η προώθηση τοπικών προϊόντων μπορούν να δώσουν νέα πνοή στην οικονομία. Παράλληλα, η αξιοποίηση του πλούσιου πολιτισμικού κεφαλαίου της περιοχής – η μυθολογία, η αρχιτεκτονική, οι παραδόσεις – μπορεί να προσελκύσει επισκέπτες και επενδύσεις.
Κι επί τέλους, οι νέες γενιές πρέπει να μάθουν να εκτιμούν την αξία του τόπου τους. Να πιστέψουν στο εαυτό τους και τον τόπο τους. Να κρατήσουν την τοπική τους ταυτότητα, να επιλέξουν την αρκαδική ομορφιά και τις δυνατότητες της ζωής στην επαρχία.
Επιστροφή
Η Αρκαδία υπήρξε πάντα σύμβολο της αρμονίας με τη φύση, της απλότητας και της ομορφιάς. Δεν πρέπει να αφήσουμε αυτό το σύμβολο να γίνει ερείπιο. Τα αρκαδικά χωριά δεν είναι μόνο πέτρες και μνήμες. Είναι η ταυτότητά μας, η ιστορία μας και το μέλλον μας.
Το ερώτημα είναι αν είμαστε έτοιμοι να δράσουμε. Αν μπορούμε να φανταστούμε μια Αρκαδία γεμάτη ζωή, με γελαστά παιδιά να τρέχουν στις πλατείες, με νέες οικογένειες να γεμίζουν τα σπίτια, με ανθρώπους που επιστρέφουν για να ζήσουν και να δημιουργήσουν.
Η Αρκαδία δεν χρειάζεται μόνο νοσταλγία. Χρειάζεται πίστη, σχέδιο και δουλειά. Ίσως, τελικά, αυτό που μας λείπει περισσότερο είναι το κουράγιο να επιστρέψουμε σε έναν τρόπο ζωής που έχουμε ξεχάσει. Το κουράγιο να αναστήσουμε την ίδια μας την ψυχή.
Θ. Νασσωνίτης
https://www.odosarkadias.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψιν σας τα ακόλουθα:
• Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες, ασυνάρτητος λόγος και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις, υπονοούμενα, απειλές, ή χυδαιολογίες.
•Μην δημοσιεύετε άσχετα, με το θέμα, σχόλια.
•Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
Με βάση τα παραπάνω η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα διαγραφής σχολίων χωρίς καμία προειδοποίηση.