Σάββατο 15 Ιουνίου 2019

Η Λαγκαδινή τέχνη της πέτρας στο Εθνικό Ευρετήριο 'Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς μετά από συστηματική προσπάθεια των Ανθέων!


Και το Σανατόριο της Μάνας στα Μαγούλιανα ανακηρύχθηκε σε μνημείο με πρωτοβουλία των Ανθέων της Πέτρας


Η Παραδοσιακή Τέχνη της Πέτρας στα Λαγκάδια Αρκαδίας είναι η πρακτική γνώση για την εξασφάλιση και επεξεργασία των πρώτων υλών (πέτρα, χώμα κτλ.) και τη δημιουργία κατασκευών (κτηρίων, γεφυριών, μαντρών κ.ά.), όπως διαμορφώθηκε κυρίως κατά τον 18ο και 19ο αιώνα στην περιοχή των Λαγκαδίων Αρκαδίας. Μέρος της τέχνης ως πολιτιστικής κληρονομιάς είναι και η ζωντανή συλλογική μνήμη που σχετίζεται με αυτήν (πρακτικές, αφηγήσεις, τραγούδια κ.ά.) Στοιχεία της τέχνης διατηρούνται μέχρι σήμερα από τους λιγοστούς Λαγκαδινούς μάστορες της πέτρας στην περιοχή των Λαγκαδίων.

Οι Λαγκαδινοί μάστορες της πέτρας έχουν αφήσει διάσπαρτα τα υλικά ίχνη της εργασίας τους στον πελοποννησιακό χώρο. Πρόκειται για τα άλλοτε επιβλητικά και άλλοτε ταπεινά έργα της τέχνης τους, από τα σπουδαία κτήρια έως τα ταπεινότερα έργα διαμόρφωσης του χώρου, οικισμένου και μη, που αποτυπώνουν την κατασκευαστική γνώση σε όλες τις εκφάνσεις της. Μάρτυρες της άλλοτε ακμάζουσας τέχνης εκτός από τα κάθε είδους κτίσματα και λίθινες κατασκευές, είναι και οι τοπικές προφορικές παραδόσεις, που αποτελούν ένα αρχείο συλλογικής μνήμης για την τέχνη της πέτρας και την πολυποίκιλη σημασία της στις τοπικές κοινωνίες και πολιτισμούς. Σημαντικό μέρος της τέχνης ως άυλης κληρονομιάς είναι η τοπική υπερηφάνεια όσων κατάγονται από τα Λαγκάδια, τόσο για τις ιδιαίτερες δεξιότητες και τη φήμη των μαστόρων που γέννησε ο τόπος τους όσο και για τα έργα της τέχνης τους, πολλά από τα οποία δεσπόζουν ακόμα αγέρωχα στη μοραΐτικη γη.

Μέσω της άσκησης της τέχνης αναστηλώνονται και συντηρούνται μνημεία, όπως εκκλησίες, μοναστήρια, σχολεία, γεφύρια, παλιά αρχοντικά, κτήρια προβιομηχανικής τεχνολογίας (μύλοι, λιοτρίβια, δεξαμενές κτλ.), αναλημματικοί τοίχοι για στήριξη μονοπατιών, καλλιεργήσιμων εδαφών κ.ά., ερειπωμένες ή πεπαλαιωμένες κατοικίες. Επίσης, οικοδομούνται νέα κτήρια τα οποία δεν αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία των παραδοσιακών οικισμών στους οποίους είναι ενταγμένα.​

Τα Λαγκάδια Αρκαδίας είναι μία από τις τρεις-τέσσερις εστίες της παραδοσιακής τέχνης στον ελληνικό χώρο. Άλλες εστίες εντοπίζονται τόσο στην ενδοχώρα, π.χ. στην Ήπειρο (Μαστοροχώρια) και τη Δυτική Μακεδονία (Πεντάλοφος), όσο και στα νησιά των Κυκλάδων (π.χ. Ανάφη, Νάξος, Σαντορίνη, Τήνος κ.ά.).

Εγγράφηκε  στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 2017.



Ύστερα από προσπάθεια διάρκειας μεγαλύτερης του ενός χρόνου, το κέλυφος του Σανατόριου της Μάνας που βρίσκεται στα Μαγούλιανα Αρκαδίας ανακηρύχθηκε προστατευόμενο μνημείο με υπουργική απόφαση που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως της 3ης Ιουνίου 2019, ύστερα από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ).
Το ιστορικό της υπόθεσης ξεκινά από το τέλος του 2017, όταν τα Άνθη της Πέτρας συγκρότησαν λεπτομερή φάκελο, ο οποίος συνόδευσε το σχετικό αίτημα των Ανθέων προς την Εφορία Νεώτερων Μνημείων Δυτικής Ελλάδας. Η Εφορία αποφάνθηκε θετικά και ακολούθησε ο δρόμος προς το ΚΣΝΜ. Σημειωτέον δε, ότι στη σχετική συνεδρίαση (Απρίλιος 2019) παρίστατο η Γενική Γραμματέας των Ανθέων κ. Αναστοπούλου που υποστήριξε το αίτημα εκ μέρους των Ανθέων. Η γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ ήταν ομόφωνη και η διαδικασία ολοκληρώθηκε με την απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού κ. Μυρσίνης Ζορμπά και την πρόσφατη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Το Σανατόριο της Μάνας, το οποίο χτίστηκε εμ πρωτοβουλία της Άννας Μελά-Παπαδοπούλου (αδελφή του Παύλου Μελά) και την ενεργή υποστήριξη του Ελευθέριου Βενιζέλου, αποτελεί υπόδειγμα νοσοκομειακής αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου, χτίστηκε από κομπανίες Λαγκαδινών μαστόρων με τη χρήση τοπικής μαύρης πέτρας. Περισσότερα στοιχεία μπορεί να αντληθούν από τον σχετικό σύνδεσμο της ιστοσελίδας των Ανθέων (http://www.anthitispetras.gr/index.php/el/psifiako-kentro-paradosiakis-arxitektonikis/topoi-ktiria/nomos-arkadias/item/sanatorio-tis-manas).
Με τη συγκεκριμένη απόφαση αφενός διασφαλίζεται η φυσιογνωμία του μνημείου αφού προστατεύεται το κέλυφός του και αφετέρου δίνεται η δυνατότητα χρήσης του, εξασφαλίζοντας έτσι τη βιωσιμότητά του.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψιν σας τα ακόλουθα:
• Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες, ασυνάρτητος λόγος και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις, υπονοούμενα, απειλές, ή χυδαιολογίες.
•Μην δημοσιεύετε άσχετα, με το θέμα, σχόλια.
•Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
Με βάση τα παραπάνω η διαχείριση διατηρεί το δικαίωμα διαγραφής σχολίων χωρίς καμία προειδοποίηση.